Kıbrıs Cevizinin Faydaları Nelerdir ve Ceviz-Macunu Nasıl-Yapılır?

Bu yazım, çocukluğumdan kalan anıların bir yansıması olacak. 
Baba, elindeki kamışla ağaçtaki cevizleri silkelemeye çalışırken, çocuk kendisine yardımcı oluyordu. 
Özellikle, arga (küçük su kanalı) düşen cevizlerin uzaklaşmaması için suyun içindeki cevizi kovalaması, çocuğun en mutlu olduğu andı. 

Ceviz

Yerli ceviz, Kıbrıs'ın niş ürünleri arasındadır. Özellikle, iklimsel koşulların da etkisiyle Maratasa'dan Lefke'ye uzanan bölge ile özdeşleşmiştir.

Lefke'deki festivallerin yarattığı sinerji ile Kuzey Kıbrıs'ta yerli cevizin popülaritesi bir o kadar daha yükselmiştir.

Ceviz'in macunu yurt dışından gelen turistlerin denemesi gereken ender lezzetlerin başında gelir. Özellikle, Kıbrıs'a özgü ceviz macununun lezzeti muhteşem ötesidir.

Yazımda, ceviz üretimine dair kısa bir bilgi paylaştıktan sonra, cevizin tüketim şekilleri ve faydalarından bahsedeceğiz.

Ceviz Yetiştiriciliği Nasıl Yapılır

Kıbrıs'ta yerli ceviz yetiştiriciliği, iklim koşullarından dolayı sınırlı bölgelerde yapılmaktadır. Cevizin bir çok çeşidinin soğuklama ihtiyacı (800-1700saat) yüksek olup, genellikle, yüksek yerlerde yapılmaktadır. 

Aşırı yaz sıcakları yeşil kabukta, yapraklarda yanmalara ve meyvelerde büzülmelere sebep olduğundan dolayı ceviz yetiştiriciliği ülkede çok fazla yayılamamıştır.  

Lefke'deki su kalitesi ve toprak yapısının diğer bölgelere nazaran daha iyi olduğundan dolayı, ceviz ağacından alınan yüksek verimin yanında, cevizin kalitesine de pozitif yönde etki yapmaktadır.

Kıbrıs Cevizinin Faydaları Nelerdir 

Cevizin düzenli olarak kullanılması insan sağlığına önemli katkıları bulunmaktadır. Ceviz'in yağı, yaprağı, suyu ve kabuğunun da sağlığa yararlarını yazmakta yarar var.

Cevizin hastalıkları önleyici etkileri bulunmaktadır. Bunlar;

1. Kalp ve Damar Hastalıkları

2. Damarların Esnekliğini Koruması

Vücudumuzun üretemediği Omega yağı, Cevizin içerisinde bulunmakla birlikte, günde 4-5 adet yenen ceviz vücudun ihtiyacı olan,

a)Omega3 yağının %80'ini,

b)Demirin %20'sini

c) Mangenez'in %43'ünü ve,

d) Triptofan'ın %17'sini almış oluruz.

Ceviz ve Cevizin Yağı Faydaları:

1.  Kalp ve damarlara,

3.  Kan Dolaşımına,

4.  Kolestrole,

5.  Diyabete,

6.  Kansere karşı önleyici,

7.  Kemiklere,

8.  Romatizmal iltihaplara,

9.  Beyine,

10. Cilde (Özellikle, ceviz yağının egzama tedavisinde kullanılması vb.)

11. Ruh sağlığına,

12. Hafızanın güçlenmesine,

Ceviz yaprağının faydaları ise antibiyotik niteliklidir.

13. Ağız içerisinde çıkan yaralara iyi gelir.

14. Bağırsak iltihaplarına karşı etkilidir.

15. Ceviz yaprağından yapılan kürler ayak terlemesi sorunlarını giderir.İştahı açar.

16. Kan şekerine karşı çok etkilidir.

17.Özellikle, vücutta çıkan mantar hastalıklarına karşı etkilidir.

18. Ceviz yaprağı su ile kaynatılarak banyo yapıldığında ciltteki sorunlara ve sivilce problemlerine karşı tedavi amaçlı kullanılabilir.

  

Ceviz Suyunun faydaları ise;

19. İştahı keser ve zayıflamaya yardımcı olur

20. Strese faydalıdır.

21. Kadınlarda adet düzenini sağlar.

22. Topuk dikenine şifalıdır.

23. Kolesterolü düzenler.

24. Ciltte bulunan lekelerin temizlenmesine yardımcı olur.

Cevizin içini tükettikten sonra kabuğu atıyorsak, hata yapmış oluruz.

  

Ceviz Kabuğunun Faydaları;

25. Soğuk algınlığı ve öksürüğe karşı inanılmaz etkilidir.

26. Kanı temizler.

27. Bazı rivayetlere göre ceviz yaprağı ile birlikte hazırlandığında sivilceleri döker.

28. Egzama, mantara karşı iyi gelir.

29. Kurt düşürücü özelliği vardır.

30. Bünyeyi güçlendirir ve mikrop öldürücüdür.

Kıbrıs'ın Ceviz Macunu

Bu kadar faydası olan bir ürünün macunu da mükemmel ötesi bir lezzettir. Çocukluğumuzda, cevizleri topladıktan sonra eve getirip soyma ve macunu hazırlama işleminin içinde yer aldık.

Aşağıda, farklı yerlerden derlediğim ceviz macununun yapımına ilişkin bilgileri bulacaksınız.

Ceviz Macun Yapımı için Gerekli Malzemeler

• 100 Adet yeşil ceviz
• 2 kilo toz Şeker
• 100 adet haşlanmış ve kabuğu soyulmuş badem
• Karanfil
• 2 Su Bardağı Kireç
• 8-10 adet Limonun Suyu
• 1 Çift eldiven (Çoğu macun tarifinde unutulan bir gereklilik)

Macunun Yapılışı

• Yeşil olarak toplanan cevizlerin soyulma işleminden önce, ellerin kararma riskini engellemek için eldivenler giyilir.

• Cevizin ucundan üçgen şeklinde kesilir ve ince kabuğu soyulur. Daha sonra, bir şiş ile yatay ve dikey delinerek bir kova suyun içine atılır.

• Cevizlerin soyma işleminden sonra, sabah ve akşam olmak üzere, günde iki defa suyu değiştirilerek, 7 gün suda bırakılır. 

• 8. gün suyu değiştirildikten sonra, 2 su bardağı kireci ekleyerek bir gece bekletilir. Kireç suyun içerisine iki türlü konmaktadır. Bunların birincisi, suya doğrudan karıştılmakta, ikincisi ise kireç bir tülbent içerisine konur ve suya daldırılmaktadır.

• Cevizler kireçli sudan çıkarıldıktan sonra, kireci arındırmak için bir kap içerisinde soğuk suyla yıkanır. 

• Yıkanan cevizler, tencerenin içerisine bol miktarda su konarak 10 dakika kaynatılır. Ardından, suyu süzülerek, soğuk suda 10 dakika bekletilir. Bu işlem bir defa daha tekrar edilerek, tencereye soğuk su konarak 15-20 dakika kaynatılır. Ayni şekilde süzülür ve soğuk suda bekletilir. 

Not:  Kireç, cevizin yumuşamasını engelleyerek, kıtır kıtır olmasını sağlar. Soğuk suda bekletme ise, parlak ve diri olmasını sağlar.

• Tencereye tekrar su konularak, soğutulmuş cevizler 20-25 dakika pişirilir ve süzülür. 
• Piştiğini anlamak için bir iğneyi cevize batırılır, eğer iğne kayarsa, pişti anlamına gelmektedir.
• Cevizlerin şekerlenmemesi ve parlak olması için hazırda bekletilen limon suyunu içerisinde 2-3 saat bekletilir ve tekrardan cevizler süzülür. 
• Suyu süzülen cevizlerin içerisine, haşlanmış ve soyulmuş badem konulur (İsteğe göre bademi fırınlayanlar da vardır). 
• Boş bir tencereye yerleştirilen, içi badem dolu cevizler, üzerine şeker ilave edilir. Ceviz kendi suyunu çıkarıncaya kadar bekletilir.
• Ardından 5 bardak su ilave edilir. Şurup koyulaşıncaya kadar cevizler kısık ateşte 2-3 defa pişirilir (Not: Kıbrıslı Rumlar, şurubun koyulaşması için son pişirme işlemini 5 dakika süreyle, sabah akşam olmak üzere günde 2 defa ve 3 gün boyunca cevizleri pişirirler.) 
• Geriye kalan limon suyu ve karanfiller ilave edilir ve soğumaya bırakılır.
• Soğumaya bırakılan cevizleri sterlize edilmiş kaplarda saklanır ve serin yerde 1 yıl beklenebilir.

Mustafa Şah'ın kitabında belirttiğine göre, Merit Hotelleri, ceviz macunu kullanarak, baklavalar yapmaktadırlar.

Unutmadan, Ceviz macununun akıdesini azaltmak için su ile ikram edilir ve 2 adet bir porsiyon olarak düşünülmelidir. 

Ceviz Macunu Hepinize Afiyet Olsun.

Ayrıca, Ceviz Kabuğunun bir diğer kullanım şekli ise;

1. Cevizin ayıklanması esnasında çıkan taze kabuğu, gerek beyaz ip, gerekse saçın boyanmasında da kullanılmaktadır. 
2. Cevizlerin kabukları kurutulduktan sonra, kaynatılıyor ve  elde edilen su kına yoğrulmasında kullanılıyor.

Ref.

1. www.tarim.gov.ct.tr
2. Şah, Mustafa. "Kıbrıslı Gastronik Öğün, Kıbrıs'ın Tatları"
3. Aydoğdu, Fatma Sönmez. "Kıbrıs Mutfağından Geleneksel Lezzetler"

4. http://www.cyprusalive.com/en/karidaki-glyko-sweet-walnut

5. http://www.whfoods.com

6. https://articles.mercola.com
7. https://www.mayoclinic.org
8. https://www.mensfitness.com
9. http://www.stylecraze.com
10. https://www.nutrition-and-you.com